Een kort lontje? Wat je woede je probeert te vertellen

Het advies

Systeemtherapeut Juanita Pengel: ‘Boosheid is een heel natuurlijke emotie. Piet Weisfelt omschrijft in zijn boek Altijd aardig blijven boosheid en liefde als twee kanten van dezelfde medaille. De vraag is of jij het oké vindt dat je boos of geïrriteerd wordt. Mag jouw d er zijn?

Door de boosheid te zien als iets waar je vanaf moet komen, wijs je een belangrijk deel van jezelf af. Daarom zijn mensen bang om het korte lontje toe te laten. Maar een deel in jou is boos. Punt. Kijk of je dat kan aanvaarden als een gegeven. Daarmee bedoelt men niet accepteren of waarderen; aanvaarden is het aannemen van de realiteit zoals het er nu voor staat.

Vanuit die mindset kun je leren omgaan met boosheid op een manier die jou dient, in plaats van tegenwerkt. Vervolgens kun je vanuit nieuwsgierigheid onderzoeken waar die boosheid vandaan komt. Zijn het opgekropte emoties? Kan het zijn dat je onbewuste stress ervaart?’

Hoe ga je met jouw boosheid om?

‘Boosheid wordt vaak gezien als een negatieve emotie, als iets wat er eigenlijk niet mag zijn. Maar niets is minder waar. In verhouding staat boosheid bekend als de basis van een neutrale emotie. Het is niet positief of negatief.

Sterker nog: de boosheid is er vóór jou. Om jou te helpen jouw behoefte kenbaar te maken. Belangrijk is: hoe ga je met jouw boosheid om. En hoe uit je dit naar de mensen om je heen.

Als de boosheid wordt onderdrukt, kan het gevoel naar binnen slaan. Je wordt veroordelend en streng naar jezelf toe. De boosheid verdwijnt niet, maar zet zich vast in het lijf. Dit kan leiden tot destructief gedrag, zoals te veel eten of het ontwikkelen van een verslaving om dat nare gevoel maar te dempen.

Maar boosheid vindt altijd zijn weg in een bepaalde situatie. Dit kan ook zijn via een explosie in de vorm van woede-uitbarstingen. Of juist op veel subtielere wijze door te gaan mokken of opeens niet meer ‘mee te willen doen’. Hoe wij met boosheid omgaan verschilt per persoon.’

Ook interessant: Dit zijn je 7 oer-emoties

Wat boosheid of irritatie je komen vertellen

‘Het ervaren van boosheid is de manier van jouw lijf om je te laten weten dat je een behoefte hebt die niet wordt bevredigd. Dat er een grens is overschreden. Boosheid is een voorwaarts creërende energie. De kolkende energie die dan door je lijf gaat, is bedoeld om je te voorzien van de energie die nodig is om in actie te komen en ervoor te zorgen dat jij in jouw behoefte wordt voorzien.

Boosheid heeft te maken met de verwachting die jij had over de ander of over een situatie. Er is een mismatch tussen wat je had verwacht en de werkelijke situatie. Dat zorgt voor frustratie. Je bent vaak het meest boos op mensen die het dichtst bij jou staan, omdat met hen de (wens tot) verbinding het grootst is. Wanneer die verbinding wordt verbroken doordat er niet aan jouw verwachting wordt voldaan, is de pijn het grootst. Waar boosheid zit, is vaak ook pijn. Deze pijn is de oorzaak van de boosheid.’

Deze pijn wordt bijvoorbeeld veroorzaakt doordat jij…

• je niet begrepen voelt;
• het gevoel hebt dat er niet naar je wordt geluisterd;
• je niet geliefd voelt;
• het gevoel hebt dat jij er niet toe doet.

De les achter je boosheid

‘Als je geïrriteerd reageert of een (kleine) woede-uitbarsting hebt, zit de kern van de pijn vaak niet in het moment waarop je geraakt wordt. Boosheid kan een herhaling zijn vanuit een diepere pijn uit het verleden. Vanuit jouw zelfbeeld en gebeurtenissen uit het verleden interpreteer jij situaties in het nu.

Als er iets gebeurt dat lijkt op een situatie uit het verleden waarin jij bent gekwetst dan kleurt dat jouw interpretatie van wat er in het nu gebeurt. Dat kan ervoor zorgen dat je heftiger reageert dan nodig.

Onbewust wordt een oude pijn aangeraakt. Jouw boosheid in het nu heeft dan niet zozeer te maken met wat er zich op dat moment afspeelt, maar met een gebeurtenis uit het verleden. Daarin schuilt een uitnodiging en een les. Door te onderzoeken waarom je boos of geïrriteerd bent, kun je anders met je emoties leren omgaan.

Belangrijk hierbij is om niet te focussen op wat de ander in jouw ogen verkeerd heeft gedaan, maar op het gevoel dat de situatie jou heeft gegeven. Ga bij jezelf na in welke situatie je dat gevoel eerder hebt ervaren. Wees hierin mild voor jezelf. Uiteindelijk kom je dan vanzelf terecht bij de bron van de pijn. Vanuit daar kan je de oude pijn helen waardoor je in de toekomst niet meer wordt getriggerd door dat oude gevoel.’

Ook interessant: 7 irritante types en de spiegel die ze je voorhouden